बीबीसी – के तपाईलाई यस्तो लाग्छ, कोरोनाको खोप आएपछि सबै विषयहरु ठिक ठाक अगाडि बढ्न सक्छ । अथवा खोप आएपछि एकदमै सामान्य भएर जान्छ ।
तपाईंले यस्तो सोचीरहनु भएको छ भने त्यो सरासर गलत हुन जान्छ । त्यस्तो सोचाईका विरुद्ध विश्वका धेरै वैज्ञानिकहरुले यसको बारेमा राम्रै चेतावनी दिएका छन् ।
खोपलाई एक यस्तो उपायको रुपमा देखाइएको छ, जुन आउना साथ महामारी समाप्त भएर जानेछ ।
तर रोयल सोसाइटीका एक शोधकर्ताले आफ्नो रिपोर्टमा भनेका छन् कि के हुनेछ वा के हुन सक्नेछ । यसलाई लिएर हामी तार्किक एवम् व्यवहारिक हुनु जरुरी छ ।
वैज्ञानिकहरुले भनेका छन् खोप आएपनि त्यसको प्रभावकारीता देखिन कम से कम एक वर्षको समय लाग्नेछ । यस कुरा नै प्रमुख आवश्यकता हो कि भाइरसका कारण जुन जुन क्षेत्रमा प्रतिबन्ध लगाइएको छ । उसको विस्तारै विस्तारै हटाउँदै जानेछ ।
खोपका बारेमा लिएर चलीरहेका प्रयोगका कुरा गरौ । संसारभर २०० वटा खोपको परियोजना चलीरहेको छ । कोही प्रारम्भिक चरणमा रहेको छ भने कोही क्लिनकल परिक्षणका लागि तयार भएको छ ।
इम्पेरियल कलेज लण्डनका हर्ट एण्ड लंग इन्टिच्यूटका डा फियोना कुलीका अनुसार खोपका बारेमा जानकार हाम्रो मनमा यस्तो सोच पैदा भएको छ कि महामारी समाप्त भएर जाने छ ।
तर यो कुरा भुल्नु हुँदैन कि खोपको प्रयोग कर्या पटक असफल भएको छ । असफताको धेरै उदाहरण देख्न समेत परेको छ ।
बेलायत सरकारको वैज्ञानिक सल्लाहकार समेत तमाम मानिसहरुको यस्तो सोचाई छ कि यस वर्षको अन्तयसम्म खोप तयार गर्न सकिनेछ ।
तर ठूलो परिमाणमा परिक्षण समेत गर्न सकिनेछ । रोयल सोसाइटीले चेतावनी दिएको छ खोप कयौ पटक परिक्षण गरिने यो लामो यात्रा हो ।
इम्पेरियल कलेज लण्डनमा केमिकल इन्जिनियरिङका प्रध्याक निलय साह भन्छन् – यदि खोप उपलब्ध भयो भने पनि यसको मतलब यो बिल्कुल होइन कि एक महिना भित्रै हर कसैलाई लगाइनेछ ।
त्यसका लागि ६ महिनादेखि ९ महिना वा १ वर्षसम्मको समय लाग्नेछ ।
यस कुराको त्यो सवाल भने उठेको छैन कि आगामी मार्चसम्म जनजीवन अचानक पहिलेको जस्तै सामान्य भएर जानेछ ।
यस दिशामा अझै अझै कयौं चुनौती रहेको छ । जबकी कुनै प्रयोगको तरिका अपनाइएको छ । जसमा ठूलो परिमाणमा केही परिक्षण भने भइरहेको छ । तर अझै चुनौती भने बाँकी नै रहेको छ ।
जसरी खोप बनाउनका लागि कच्चा सामग्रीको आवश्यकता पर्दछ । न कि केवल खोपका लागि काँचको शिशिको साथ साथममा रेफ्रिजेरेटको क्षमता समेत एक चुनौती रहनेछ ।
कुनै कुनै खोप माइनस ८० डिग्री सेल्सियस तापक्रममा राख्नुपर्ने आवश्यकता रहन्छ । साहका अनुमान यो छ कि वार्षिक रुपमा सामान्य फ्लूको नियन्त्रणका लागि हामी जुन तरिकाले काम गछौं, कोरोनालाई पूर्ण रुपमा नियन्त्रणका लागि त्यसको १० गुणा बढी गतिका साथ काम गर्नु जरुरत पर्दछ । त्यसका साथ साथै करिब ३० हजार जना दक्ष जनशक्तिको समेत आवश्यकता पर्नेछ ।
मलाई यस बारेमा चिन्ता छ कि यो सबैको बारेमा गम्भीरताका साथ सोचिराखिएको छ त ?
कयौं खोपको प्रारम्भिक परिक्षणमा नै पत्ता लाग्ने छ कि यसको प्रयोग गरेर प्रतिरक्षा प्रतिक्रिया बढ्नेछ । किनकी कुनै पनि अध्ययनमा अहिलेसम्म अगाडि आएको छैन कि यो पूर्ण रुपमा सुरक्षित छ र कोरोनाको लक्षण क्रमशः कम हुँदै जानेछ ।
अध्ययन माथि टिप्पणी गर्ने वाथ विश्वविद्यालयका डा एन्ड्यू प्रेस्टन भन्छन् – खोपलाई यस्तो अचूक उपायको रुपमा चित्रण गरिएको छ कि जुन आउनेवाला महामारीको समेत दूर गरिदिनेछ । तर सम्झन यो यो जरुरी छ कि यसको असर देखिन समय लाग्नेछ ।
इम्पेरियल कलेज लण्डनका इम्यूनोलोजीका प्रमुख प्राध्यापक चाल्स बांगलका अनुसार खोप कस्तो तयार भयो र यो कति प्रभावकारी होला ।
यो हर कसैलाई सहज रुपमा उपलब्ध हुन सक्नेछ । उनी अगाडि भन्छन्– यदि यो प्रभावकारी हुन सक्छ । वा पहिलेको जस्तै सबै क्षेत्र उस्तै हुन सक्छ । खोपसँग जोडिएका कयौ अन्य सवाल समेत अनुत्तरित रहेको छ ।
पहिलो खेप नै प्रर्याप्त हुने छ वा पुनः दोस्रो बुस्टरको समेत आवश्यकता पर्नेछ । वा १ वा २ वर्ष बिराएर पुनः प्रयोग गर्नुपर्नेछ ।
कि कुनै खोपले मानिसलाई उसै तरिकाले काम गर्नेछ ? खोप लगाएको कति दिनसम्म त्यसले प्रभाव देखाउनेछ ।
अध्ययन माथि टिप्पणी गर्ने वाथ विश्वविद्यालयका डा एन्ड्यू प्रेस्टन भन्छन् – खोपलाई यस्तो अचूक उपायको रुपमा चित्रण गरिएको छ कि जुन आउनेवाला महामारीको समेत दूर गरिदिनेछ । तर सम्झन यो यो जरुरी छ कि यसको असर देखिन समय लाग्नेछ ।
उनका अनुसार देशमा आउने हरेक नागरिकका लागि प्रवेशाज्ञा जस्तै खोप प्रवेशाज्ञा समेत आवश्यकता पर्ने छ वा अरु कुनै उपाय पनि छ । खुसीको कुरा यो छ कि मानिसहरुलाई खोपको विषयलाई लिएर एउटा उत्सुकता भने बढीरहेको छ ।
उनी सवाल गर्छन् कि कुनै व्यक्तिलाई खोप लगाउने र अर्कोलाई छाडिदिने भन्ने पनि हुन सक्ला र ? वा विद्यालय जाने हरेक बच्चाका लागि खोप अनिवार्य गर्न सकिनेछ । उनी भन्छन् यो असाध्यै कठिन र उल्झन समेत भरिएको प्रश्न हो । जसको उत्तरु अझै कोही कसैले दिएको छैन ।
सम्बन्धित खबर
स्वास्थ्य बीमा ऐन संशोधनः अब हरेक तहमा सेवाप्रदायक संस्था, बिमित रहेकै ठाउँमा सेवा लिन पाउने
स्वास्थ्य हेल्थ डेस्कबाट ५४ जना लाभान्वित
स्तन क्यान्सरको वंशाणुगत परीक्षणका नमूना अब विदेश पठाउनु नपर्ने
अटिजम भएका बालबालिकाको हेरचाहका लागि निर्देशिका तयार पार्न मन्त्री पौडेलको सक्रियता
आज विश्व ध्यान दिवस मनाइँदै
अर्जुनचौपारीमा विपन्न नागरिकहरुलाई नि:शुल्क स्वास्थ्य बीमा
यो पनि पढौँ
स्याङ्जाका निरजलाई आठौं पटक ठेलोको उपाधि
कथा सकिने डरले चलचित्र निर्देशक बनेका गायक प्रकाश सपूत
देवघाटमा माघे सङ्क्रान्ति मेला सुरु
पर्वतको कुश्मामा कपास उद्योगमा आगलागी