नेपालजस्तो तहतहको भूभाग मिलेर बनेंको भुपरिवेष्ठित देशलाई जलमार्गबाट जोड्नु सहज कुरा त हैन र असहजताहरु निकै नै छन् ।
हिमाल, पहाड र तराई मिलेर बनेको देशको भूभाग एकैनासको छैन र यसरी असमान क्षेत्रमा पानीजहाज ल्याउनु निकै कठिन त पक्कै हुन्छ । तर, नेपालमा ठूलाठूला खोलानालाहरु भएकाले पानीजहाजलाई नेपाली भूभागमा उतार्ने महत्वाकांक्षा प्रयोगात्मक रुपमा असंभव नभएको विज्ञहरु बताउँछ् । सरकारले पानी जहाज कार्यालय नै खोलिसकेको र भविष्यमा सार्वजनिक लगानीको उत्साह अवसर पनि घोषणा गरीसकेको छ ।
भारतको हाजीपुरमा गण्डकी नदि नेपालबाट गएर गंगामा मिल्छ भनें कुर्सेलामा कोशी गैगा प्रवाहमा समावेश हुन्छ । जसबाट नेपालमा जलमार्गको संभावना रहेको छ । गत माघ २८ को हिन्दुस्तान टाइम्समा भारतीय सरकारले १२ दशमलव ९१ करोड भारतीय रकम विनियोजन गरेको पनि उल्लेख थियो ।
नेपाल भारत जलमार्गको दुबैपक्षबाट जुझारु रुपमा कार्य भए संभावना प्रशस्त देखिन्छ । प्राविधिक रुपमा नदिमा जहाज चलाउन कम्तिमा नदिको गहिराई १ दशमलव ५ फिट हुनुपर्ने हुन्छ र नदिको गहिराई नपुगेमा नदिलाई खनेर गहिरो बनाउनुपर्ने हुन्छ ।
ढुवानीका लागि जलमार्ग हवाईमार्ग र स्थलमार्ग भन्दा निकै किफायती रहेको विश्व बैंकको एक अध्ययनले देखाँउदछ । नेपालमा अधिकतम २० टनका कन्टेनरहरु भारतबाट आँउदछन र जलमार्ग सुचारु भएमा हजार टनको जहाज चलाउन मात्र सकेमा पनि एउटै भेसलले ५० कन्टेनर बराबर सामान ल्याउने देखिन्छ । स्थलमार्गबाट एक लिटर इन्धनले २४ टन भार तान्न सकिन्छ भनें जलमार्गमा त्यतिकै इन्धनले १०५ टन कार्गो तान्न सकिन्छ ।
जलमार्ग वातावरणमैत्री हुने र इन्धन प्रभावकारितामा उल्लेखनीय योगदान पुर्याउने तथ्याकं देखिन्छ । यसैवर्ष पौष ३० मा नेपाली मन्त्रीपरिषदले पानीजहाज कार्यालय खोल्ने निर्णय गरि प्रधानमन्त्री ओलीले फाल्गुन २ मा कार्यलयको उदघाटन नै गर्नुभएको हो ।
यो नेपालको पानीजहाज महत्वाकांक्षा साकार हुन समय र श्रोतको निकै लागत रहने प्रष्ट छ । मुख्यतया नदिको सतह खन्न र खोलालाई चौडा बनाँउदै पानीजहाजमैत्री बनाउन खर्च लाग्ने बताइन्छ । यसका अलावा बन्दोवस्ती अनि संरचनाका लागतहरु पनि उत्तिकै लाग्ने बताइन्छ । नेपाली जलमार्गको सपनामा भारतसंगको निर्भरता १०० प्रतिशत रहन्छ किनभनें यो जलमार्ग पूर्णत भारतीय भूभागबाट नेपाल प्रवेश गर्नेछ ।
सम्बन्धित खबर
वालिङ्मा जिल्लाव्यापी अन्तरविद्यालय स्तरीय वक्तृत्वकला प्रतियोगिता र साहित्यिक कार्यक्रम हुने
पोखरा आइपुगे सज्जन, शुक्रबार बाराही घाटमा लाइभ प्रस्तुति
पोखरा १५ का ८५ विपन्न नागरिकलाई निःशुल्क स्वास्थ्य बीमा कार्ड वितरण
अपाङ्गता भएकाहरुको माग बुझ्न मन्त्रालयको आँगनमा मन्त्री
ठूलो सपना देख्दिनँ, आवधिक योजना बनाएर काम गर्छु : स्वास्थ्यमन्त्री पाठक
पोखरा १५ मा स्वास्थ्य शिविर, २ सय बढी महिलाको स्वास्थ्य परीक्षण
यो पनि पढौँ
तनहुँको याम्पाफाँटमा मोटरसाइकल दुर्घटना हुँदा २२ वर्षीय युवकको मृत्यु
सत्रकिलो बस दुर्घटनामा पोखरा बस्ने एकसहित ५ जनाको मृत्यु, एक गम्भीर [अपडेट]
शौच गर्न जाँदा मुग्लिनबाट बेपत्ता भएकी छात्रा नारायणीमा मृत भेटिइन्
भैलो खेलिरहेको स्थानमा बस गुड्दा २ जनाको मृत्यु, ३५ जना घाइते