सिंह स्वास्थ्यका कारण हालैका वर्षहरूमा राजनीतिबाट टाढा रहेका थिए।
सन् २०२४ सुरुदेखि नै उनको स्वास्थ्य राम्रो थिएन। उनको अन्तिम सार्वजनिक उपस्थिति जनवरी २०२४ मा उनकी छोरीको पुस्तक विमोचनमा भएको थियो।
उनी अप्रिल २०२४ मा राज्यसभाबाट सेवानिवृत्त भएका थिए।
सन् २००४ देखि २०१४ सम्म काङ्ग्रेस नेतृत्वको संयुक्त प्रगतिशील गठबन्धन (युपिए) अन्तर्गत गठबन्धन सरकारको नेतृत्व गर्दै मनमोहन सिंह लगातार दुई कार्यकाल प्रधानमन्त्री बनेका थिए। उनले सन् १९९१ मा पिभी नरसिंहा राव सरकारमा अर्थमन्त्रीका रूपमा भारतको आर्थिक उदारीकरणलाई अघि बढाएका थिए।
उनले भारतका लागि दशकौँको आणविक अलगावको अन्त्य गर्दै ऐतिहासिक भारत-अमेरिका असैन्य परमाणु सम्झौताका लागि वार्ता पनि गरेका थिए। यद्यपि, उनको कार्यकाल विवाद र भ्रष्टाचारबाट मुक्त रहेन।
उनले सार्वजनिक सेवामा आउनुअघि पञ्जाब विश्वविद्यालय र दिल्ली स्कुल अफ इकोनोमिक्समा प्राध्यापकको रूपमा काम गरेका थिए। सिंहले भारतको मुख्य आर्थिक सल्लाहकारसहित प्रमुख पदहरू समेत सम्हालेका थिए।
उनी सन् १९८२ देखि १९८५ सम्म भारतीय रिजर्भ ब्याङ्कका गभर्नर थिए। उनले योजना आयोगको उपाध्यक्षका रूपमा पनि काम गरेका थिए।
सिंहको जन्म २६ सेप्टेम्बर, १९३२ मा ब्रिटिस भारतको पञ्जाब प्रान्तको गह गाउँमा भएको थियो, जुन अहिले पाकिस्तानमा छ। सन् १९४७ मा भारतको विभाजनपछि उनको परिवार भारत बसाइँ सरेको थियो।
सिंहले पञ्जाब विश्वविद्यालय, चण्डीगढबाट अर्थशास्त्रमा प्रथम श्रेणीको डिग्री प्राप्त गर्दै शैक्षिक रूपमा उत्कृष्ट प्रदर्शन गरे। पछि उनले क्याम्ब्रिज विश्वविद्यालयमा स्नातकोत्तर अध्ययन गरे, सन् १९५७ मा अर्थशास्त्रमा डिग्री प्राप्त गरे र सन् १९६२ मा अक्सफोर्ड विश्वविद्यालयबाट डीफिल प्राप्त गरेका थिए।
सन् २००६ मा प्रधानमन्त्री गिरिजाप्रसाद कोइरालाको भारत भ्रमणका क्रममा प्रधानमन्त्री रहेका सिंहले कोइरालालाई दिल्लीस्थित इन्दिरा गान्धी अन्तराष्ट्रिय विमानस्थलमा आफै पुगेर स्वागत गरेका थिए भने कोइरालालाई दक्षिण एसियाका महान् नेता भनेका थिए ।
सिंहले प्रधानमन्त्रीको कार्यकालमा नेपाल भ्रमण भने गरेनन् । तर, उनीसँग प्रधानमन्त्रीका रुपमा शेरबहादुर देउवा, डा. बाबुराम भट्टराई, पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड, माधवकुमार नेपाल, गिरिजाप्रसाद कोइरालादेखि तत्कालिन राजा ज्ञानेन्द्रले भेटवार्ता गरेका थिए ।
सम्बन्धित खबर
अमेरिकामा विमान हेलिकोप्टरसँग ठोक्किएर नदीमा खस्यो, १८ शव फेला
महाकुम्भ मेलामा भागदौड मच्चिँदा कम्तिमा १५ जनाको मृत्यु
भारतमा हतियार कारखानामा विस्फोट हुँदा ८ जनाको मृत्यु
हमासले आज थप चार महिला बन्धक रिहा गर्ने
भारतमा रेल दुर्घटना हुँदा ११ जनाको मृत्यु, ५० बढी घाइते
टर्कीको एक होटलमा आगलागी हुँदा ७६ जनाको मृत्यु, ५० जना घाइते
यो पनि पढौँ
पोखराको साइमनबाट झण्डै १५ लाख चोरेर फरार दुई पूर्वकर्मचारी बुटवलमा पक्राउ
तनहुँको सत्र सयमा दुर्घटना, भरतपुरकी युवतीको मृत्यु
आईटी सेवामा पनि प्रवेश गर्यो सिटिजन ग्रुप
आगलागीबाट घाइतेलाई काठमाडौं लैजाँदै गर्दा बाटोमै अस्ताए एकै परिवारका तीन जना